Oude vogelnamen
(Voorlopige gescande transcriptie vanuit origineel document)
Oude vogelnamen
Graaf Leon Lippens
Ieder vogel draagt een wetenschappelijke naam in ‘t latijn en daarnevens een officiële naam in Let Nederlands: deze benaming vindt men nu in alle boeken en ook in het gesproken Algemeen Beschaafd Nederlands. Maar sommige vogels hebben ook in iedere streek een volksnaam, maar die weldra zal verdwijnen, omdat bet volk per radio, televisie, en ook in de dagbladen steeds alleen de officiële namen hoort.
Daarom is het wellicht nuttig de Westvlaamse volksnamen van de vogels te bewaren, zoals ze gebruikt werden 50 jaar geleden, en nu soms nog gebruikt worden in het dagelijks leven. Deze namen heb ik leren kennen door jachten boswachters, werklieden en landbouwers in Beernem-Hertsberge en in Knokke-Westkapelle.
Als ik een klein jongentje was, in de jaren 1920, waren deze eenvoudige mensen mijn leermeesters en mijn vrienden. Sommigen onder hen konden noch lezen noch schrijven, maar ze waren echte natuurkenners. Ik geef u de namen van deze mensen die mij zoveel hebben geleerd en die mijn vrienden waren:
in Beernem: o.m. Henri Dierickx, Henri Degrande, Frederic Fiers, Jules Brepgman;
in Knokke: Alfons Loeys, Marcel Rombout, Eduard Bienstman, Kamiel van Deursen, Kamiel Degrande, Omer Coll, Edmond De Muynck.
Hier volgen dus de officiële namen van sommige vogels met, ernaast, de volksnamen zoals zij vroeger (en soms nu nog) in gebruik waren:
Aalscholver |
Rotgans |
IJsvogel |
Ijspauwtje |
|
Woudaapje |
Kleine pittoor |
Groene specht |
Houtspecht |
|
Roerdomp |
pittoor |
Leeuwerik |
Leeuwerk |
|
Wilde eend |
Vull’aande |
Kwikstaarten |
Peerdewachtertjes |
|
Talingen |
Kleine aandetjes |
Klapekster |
Schaapakster |
|
Smient |
Rostekop |
Winterkoning |
Duimpje |
|
Slobeend |
Lepelbek |
Heggemus |
Blauwe Koornmus |
|
Wilde ganzen |
Vriesganzen |
Grote lijster |
Dubbele lijster Kwalster |
|
Wilde zwanen |
Denders |
Kramsvogel |
Tjaklijster |
|
Buizerd |
Brauwier |
Koperwiek |
Franse lijster |
|
Sperwer |
Stekvogel |
Merel |
Merelaar |
|
Slechtvalk |
Klamper |
Roodborsttapuit |
Itchekertje |
|
Kwartel |
Kwakkel |
Roodstaart |
Muurnachtegaal |
|
Kwart elkoning |
Rallie |
Roodborst |
Poverman |
|
Waterhoen |
Waterkieken |
Grasmus |
Kutte |
|
Meerkoet |
Marol |
Pimpelmees |
Blauwe mees |
|
Scholekster |
Zee-akster |
Appelvink |
Bikbek |
|
Kievit |
Kivet |
Groenlink |
Groene kneker |
|
Kleine pluvier |
Geeloogje |
Putter |
Distelvink |
|
Watersnip |
Watersneppe |
Sijsje |
Tiertje |
|
Bok j e |
Lapper |
Kneu |
Fijne Kneker |
|
Houtsnip |
Bossneppe |
Frater |
Bergkneuter |
|
Regenwulp |
Meiwulp |
Goudvink |
Bloedvink |
|
Tureluur |
Roodpootje |
Vink |
Boomgaardsvink |
|
Strandlopers |
Zandlopers |
Keep |
Koordvink |
|
Stormmeeuw |
Blauwvoet |
Ringmus |
Boommus |
|
Sternen |
Zeezwaluws |
Kauw |
Kalle |
|
Holenduif |
Steenduif |
Ekster |
Akster |
|
Houtduif |
Bosduif,valduif |
Gaai |
Wijting |
|
Nachtzwaluw |
Geitenmelker |